Masz 40 lat? Badaj się!

Po 40. roku życia zmienia się ciało człowieka – metabolizm słabnie, zwiększa się ryzyko wielu chorób cywilizacyjnych. Biorąc pod uwagę statystyki umieralności w Polsce, człowiek w wieku 40 lat znajduje się w półmetku życia. Aby jednak mógł przeżyć w zdrowiu kolejne lata, konieczne jest regularne badanie się.

Geny, czynniki środowiskowe, dieta i aktywność fizyczna to elementy, które składają się w parametry, decydujące o zdrowiu zarówno kobiet, jak i mężczyzn. W średnim wieku zmienia się metabolizm człowieka, co wiąże się z licznymi konsekwencjami dla organizmu. Pojawiają się różnego typu zwyrodnienia, istnieje większe ryzyko zachorowania na schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Pojawia się miażdżyca, reumatyzm, a te z kolei nie są bez wpływu na narządy takie jak wątroba czy nerki.

Zagrożeniem dla osób w tym wieku są także choroby onkologiczne – zwłaszcza nowotwory płuca i jelita grubego. Osobną grupę zagrożeń stanowią choroby dziedziczne, np. nowotwory genetycznie zależne. Tutaj dużym ryzkiem jest nieleczenie zespołu polipowatości rodzinnej (w jelicie grubym). Przy takim schorzeniu rozwijającym się przy nieświadomości pacjenta przez wiele lat, nowotwór jelita jest tylko kwestią czasu.

O zdrowiu 40-latka decyduje też higiena jego życia. Jeśli pali papierosy, nadużywa alkoholu (tj. pije 2-3 razy w tygodniu), sięga po innego rodzaju używki, wszystko to nie jest obojętne dla zdrowia. Co więcej po 15 latach palenia papierosów (dotyczy to co czwartego Polaka) większość osób cierpi już na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, która może z czasem zamienić się w zmiany nowotworowe. Po 15 latach regularnego picia alkoholu raczej pewne jest już, że wątroba nie jest w dobrym stanie. Istnieje duże ryzyko, że nadużywający zbliża się do stanu chorobowego określanego jako stłuszczenie alkoholowe choroby.

Co można zrobić, by uniknąć tych wszystkich zagrożeń? Na pewno zminimalizować ryzyko ich występowania poprzez zmianę trybu życia na bardziej sportowy, aktywny, zmienić dietę na zdrową i dopasowaną do potrzeb organizmu oraz wyeliminować używki do minimum. Listę rzeczy do zrobienia powinny zamknąć badania profilaktyczne, które w wieku 40+ zarówno kobiety, jak i mężczyźni powinni przeprowadzać cyklicznie raz do roku (jeśli nie występują żadne niepokojące oznaki utraty zdrowia), albo częściej – od razu, jeśli dostrzeżemy jakieś niepokojące symptomy.

Badania profilaktyczne, określane jako tzw. bilans 40-latka nie są uciążliwe. Zwykle wystarczy oddać krew i mocz do badania pod kątem wskazanych przez lekarza parametrów. Bilans powinien zacząć się od szczegółowego wywiadu lekarskiego. Podczas spotkania ze specjalistą od leczenia ogólnego, pacjent powinien opowiedzieć o wszystkich dolegliwościach i przyzwyczajeniach, które mogą mieć wpływ na zdrowie. Pamiętajmy także, by powiedzieć o uprawianych przez nas sportach, gdyż wysiłek fizyczny wpływa na wiele parametrów organizmu. Częste treningi wymagają odpowiednich suplementów, a przede wszystkim końskiego zdrowia. Badania dla osób uprawiających sport różnią się nieco od badań ogólnych.

Warto także zwierzyć się lekarzowi z naszych reakcji psychicznych – tj. powiedzieć, jeśli mamy kłopoty ze snem, stresem, odczuwamy zbytnią nerwowość lub depresyjne osłabienie. Takie symptomy mogą oznaczać problemy z hormonami lub np. boreliozę.

Podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu mogą paść pytania o skórę, włosy, zęby, wzrok itd. Konieczne jest zmierzenie ciśnienia, posłuchanie serca, badanie jamy brzusznej. Dobry lekarz przeprowadza także badania antropometryczne, tj. mierzące wzrost, wagę i obwód pasa. Pozwala to określić procesy metaboliczne u pacjenta.

Co istotne, badania tego typu, można przeprowadzić podczas jednej wizyty u lekarza, zyskując zdrowie i spokój na kolejne miesiące. Pamiętajmy, że choroby wykryte we wczesnym stadium często da się wyleczyć całkowicie.